Cumartesi, Aralık 23, 2006

Mystere, Ölüler Adası üzerine..


Lal Kitap'ın Martin Mystere serisinin 57. sayısına adını veren "Ölüler Adası", öyküsünü Arnold Böcklin'in meşhur tablosundan alıyor.Tablo, çizgiromanda da belirtildiği gibi, Böcklin tarafından beş kere resmedilmiş. Albümün 24. sayfasında Interpol ajanı Pastore'ün yaptığı sunumda kayıp 4. versiyonun resminin yer alması ilginç; zira internetteki kaynaklarda bu resmin bir kopyasına hiç rastlamadım. Tablo 2. dünya savaşında kaybolmuş veya yokolmuş olarak varsayılıyor."Ölüler Adası", çizgiromandaki gibi olağanüstü güçler atfetmek mümkün olmasa da, çok büyük bir üne sahip. "16. yüzyıldan beri en çok ünlenen Alman sanat eseri" olduğu söylenmiş. Birinci dünya savaşında Alman askerler, cepheden evlerine mektup yazarken, bu resmin basılı olduğu kartpostalları çokça kullanmışlar. Daha sonrasında, çizgiromanda da bahsedildiği gibi, Hitler 3. versiyona sahip olmuş. İntihar ettiğinde odasında asılı olan tabloya, Moskova'nın görevlendirdiği bir subay el koymuş.Lenin ve Freud'un duvarlarında da birer kopyası yer almış.Rachmaninov'un 1909 tarihli aynı isimli süiti ile, üç yıl sonrasında Max Reger'in bestelediği Böcklin süiti de, tablonun esinlediği müzik eserleridir.Sinemadaki esinlenmeler, 1933 tarihli orijinal King Kong versiyonu ile başlıyor: Kafatası adasının ilk görüntülerinde, tablonun son (Leipzig) versiyonuna açık gönderme var. Ardından, RKO Radio Pictures yapımcısı Val Lewton, önce 43 tarihli "I Walked with a zombie" filminde tabloyu arkaplan görüntülerinde kullanmış; ardından iki sene sonraki Boris Karloff'lu "Isle of the dead" filmi, tablodakini anımsatan bir Yunan adasında geçer.Film, bizde iki yıl gecikmeli olarak, "Hortlaklar Adası" adı altında, 47'de gösterime girmiş. Sağda filmin Cumhuriyet gazetesinde yayınlanmış ilanı yer alıyor.Mystere albümünde bahsi geçen bir referans da, Zelazny'nin Isle of the Dead romanı. Albümde her ne kadar romanın tabloyla bir ilişkisi olmadığı yazılsa da, romanda Illyria gezegeninde bir gölün ortasında yer alan "Ölüler Adası" tablonun birebir esinlediği bir mekandır.Alien'in tasarımcısı Giger'in, neredeyse bir yüzyıl sonra yaptığı bir versiyonun da bahsi geçiyor. Mystere albümünde iki farklı yorumdan bahsedilse de (s.57) bildiğim kadarıyla tek bir resim bu. Resmi buradan görebilirsiniz. Bu, Mystere albümünde resmedilen Giger yorumuna da benzemiyor..Son olarak, Manara'nın "isle of the dead" yorumuna buradan bakabilirsiniz. Ancak bu çizim bir albümde yer alıyorsa da, hangisi olduğunu bilemiyorum.