Perşembe, Mart 30, 2006

Agatha Christie bibliyografyası


Cinairoman.com'da Murat Durmaz ile birlikte bir Agatha Christie bibliyografyası hazırladık. Tamı tamına 107 maddelik bir liste bu: Christie'nin roman, tiyatro oyunu, öykü derlemesi ve diğer türde basılı eserlerinin ve bunların Türkçe karşılıklarının listesi.

Ülkemizde aynı roman defalarca, farklı isimlerle basılmış olduğundan, Christie okurlarının elinin altında bulunması gereken bir liste bu.

Linux Nedir?


Zaten biliyor olabileceğiniz gibi Linux, UNIX benzeri, özgürce dağıtılabilir bir işletim sistemi çekirdeğidir. Linux, Unix'i temel aldığı için, Linux ve Unix uygulamaları da çok benzerdir. Esasen, Unix için yazılmış hemen her uygulama Linux üzerinde derlenerek çalıştırılabilir. Ticari Unix platformları için geliştirilmiş ticari yazılımlar dahi, Linux üzerinde çalıştırılabilirler.

Linux, Helsinki üniversitesinde Linus Torvalds tarafından, internet üzerinden kendisine destek olan Unix programcılarının yardımlarıyla geliştirildi. Linus, Andy Tenenbaum'un küçük çaplı Unix benzeri sistemi Minix'ten esinlenerek bu işe girişti. Çalışmanın özelliği, özgürce dağıtılabilir kodlardan başka bir kod içermemesi idi.

Linux versiyonları şimdi birçok farklı işlemciyle çalışan farklı bilgisayar sistemleri üzerinde çalışmaktadır: Intel x86 mimarili PC'ler, Sun SPARC sistemi kullanan sunucu ve istemciler, IBM PowerPC, Intel Itanium, kimi PDA'lar ve hatta Sony Playstation II. Eğer bir işlemcisi varsa, emin olun birileri onun üzerinde Linux çalıştırmaya uğrraşmaktadır !!

Neil Matthew, Richard Stones
Beginning Linux Programming

Salı, Mart 07, 2006

Opera 8.5


Kurulumu çok kolay
Birçok linux dağıtımı için rpm opera.com'dan indirilebilir durumda. Kullandığınız linux dağıtımı bunların arasında değilse bile, bir statik rpm (ve bir statik deb) yine seçenekler arasında.
Adware değil!..
Opera'nın hangi versiyonunda şu can sıkıcı reklamı atmaya karar verdiler acaba? Biraz evvel 8.5 versiyonunu indirdim, ve firefox gönlümü çelmeden evvel kullanmakta olduğum bu şirin tarayıcıyı özlemiş olduğumu farkettim.

Ufak-tefek güzellikler
8.5 versiyonunda, firefox'un bir sonraki versiyonunda koymaya karar verdiği bir özellik dikkatimi çekti ilk olarak: çöp kutusu. Elbette tarayıcınızda birşey silmiyorsunuz, ama bir sekmeyi hiç yanlışlıkla kapattığınız olmadı mı? Benim sıkça başıma gelen birşeydir. İşte bu çöp kutusundan kapattığınız sekmeleri kolayca açabiliyorsunuz.
Firefox'ta henüz göremediğimiz bir başka güzellik de, sekmelerde kapatma tuşunun yer alması. Bir sekmeye geçiş yapmak zorunda kalmadan o sekmeyi kapatabilmek iyi birşey.

Firefox'ta adres çubuğunda Ctrl-Enter, Shift-Enter ile com ve net uzantılı adresleri kolayca açabilirsiniz, maalesef bu opera'da yok. yani cinairoman yazıp Ctrl-Enter'a basınca, adresi www.cinairoman.com olarak değiştirmiyor!.. :-)
Ama aynı firefox gibi, google'da o kelimeyi yazıp "kendimi şanslı hissediyorum" tuşuna basmışsınız gibi, google aramasında ilk çıkan sayfayı getiriyor. Yine de bu yetmezse, sık gezdiğiniz sayfaları bookmark'larken her sayfa için bir "nickname" (takma ad) belirleyebilirsiniz. Böylece adres çubuğuna o takma adı yazmanız yeterli olacaktır.

Daha da güzeli, sıkça uğradığınız 5 sayfayı birden ayrı sekmelerde açıp, File/Sessions/Save this session ile oturumunuzu kaydedin. Bir sonraki sefer File/Sessions/oturum_adi ile aynı 5 sayfayı tek seferde açabilirsiniz.

Bütünleşik dosya transfer aracı şiir gibi çalışıyor. Şahsen firefox'takini sevmiyorum. "Save page as" veya "Save image as" ile dosya indirince ekrana açılıyor ve kapatmadıkça da gitmiyor. Ayrıca transferi durdurma ve kaldığı yerden sürdürme seçeneği de yok. Opera'da yeni bir sekmede açılan ve istemiyorsanız otomatik gösterilmeyen transfer aracı bu açılardan daha üstün.

Notes denen bir de güzel not tutma aracı var. Notlarınızı yaratıp yarattığınız dizinlerin içerisinde tutabiliyorsunuz. Herhangi bir web sayfasında ilgilendiğiniz bir metni seçip Edit/Copy to note ile hızlı not yaratma rahatlığı da var.

Özetle, Opera 8.5, hız, birkaç güzel yenilik, ve transfer aracı gibi eskiden beri güçlü olduğu özellikleriyle en azından denenmeyi hakediyor.

Pazartesi, Mart 06, 2006

su, whoami ve kdesu

Linux dağıtımınızda herşeye kadir olan kullanıcı, bileceğiniz üzere root'tur. Siz kendi kullanıcınızla sisteme giriş yaparsınız, ve sistem dosyalarına, veya sistem ayarlarına yetkiniz yoktur.
Root yetkisine gereksinim duyduğunuzda iki şekilde alabilirsiniz o yetkiyi:

- Konsol için su komutu.
- KDE Grafik ortamı için kdesu komutu.

su
su kullanici_adi

komutu ile istediğiniz kullanıcıya bağlanırsınız. O kullanıcının şifresini soracaktır.
Herhangi bir kullanıcı adı belirtmezseniz, root kullanıcısına geçiş yapar.

Belirli bir anda hangi kullanıcı olarak bağlandığınızı unutursanız, whoami ile sisteme "kimim ben?" sorusunu yöneltebilirsiniz.
exit komutu ile kendi kullanıcınıza dönüş yaparsınız.

Aşağıdaki örnekte oguz önce root, oradan da oracle kullanıcılarına geçiş yapıyor. İki defa exit ile de orijinal oturuma dönüyor.

oguz@linux:~> whoami
oguz
oguz@linux:~> su
Password:
linux:/home/oguz # whoami
root
linux:/home/oguz # su oracle
oracle@linux:/home/oguz> whoami
oracle
oracle@linux:/home/oguz> exit
exit
linux:/home/oguz # whoami
root
linux:/home/oguz # exit
exit
oguz@linux:~> whoami
oguz
oguz@linux:~>


Tek komut için su

root olarak tek bir komut çalıştıracaksanız, su ile geçiş yapıp, exit ile çıkmak gibi dertleriniz yok:

su -c komut_satiri

ile istediğiniz komutu root yetkisiyle çalıştırın.

Mesela,

su -c ifconfig

ile makinanızın ip'sini öğrenebilirsiniz.

su -u kullanici_adi -c komut_satiri

şeklinde yazarsanız, root dışında kullanıcılar ile de belirli bir komutu geçiş yapmadan çalıştırmanız mümkün.

kdesu

Pekala, pek konsol sevmiyorsunuz. Ama arada root yetkisiyle birşeyler de yapmanız lazım. O halde su'nun grafik ortam versiyonu olan kdesu tam size göre!..

(Ne iğrenç cümle oldu bu böyle)

Alt - F2 ile Run Command komut penceresi açın,

kdesu konqueror

girin. Root şifresini soracak, ardından da size root yetkileri ile çalışan bir pencerede konqueror uygulamasını açacaktır. Bu pencerede sistemin kök'üne kibrit su'yu ekebilirsiniz. (Komplike kelime esprileri No:1) Bu pencereden açacağınız uygulamalar da root yetkisi ile açılacaklardır.

Benzer yöntemle, bir sistem dosyasını değiştirmeniz gerekirse

kdesu kate

ile root yetkili bir metin editörü açabilirsiniz..

Son söz: Aman dikkat..