Pazartesi, Mart 06, 2006

su, whoami ve kdesu

Linux dağıtımınızda herşeye kadir olan kullanıcı, bileceğiniz üzere root'tur. Siz kendi kullanıcınızla sisteme giriş yaparsınız, ve sistem dosyalarına, veya sistem ayarlarına yetkiniz yoktur.
Root yetkisine gereksinim duyduğunuzda iki şekilde alabilirsiniz o yetkiyi:

- Konsol için su komutu.
- KDE Grafik ortamı için kdesu komutu.

su
su kullanici_adi

komutu ile istediğiniz kullanıcıya bağlanırsınız. O kullanıcının şifresini soracaktır.
Herhangi bir kullanıcı adı belirtmezseniz, root kullanıcısına geçiş yapar.

Belirli bir anda hangi kullanıcı olarak bağlandığınızı unutursanız, whoami ile sisteme "kimim ben?" sorusunu yöneltebilirsiniz.
exit komutu ile kendi kullanıcınıza dönüş yaparsınız.

Aşağıdaki örnekte oguz önce root, oradan da oracle kullanıcılarına geçiş yapıyor. İki defa exit ile de orijinal oturuma dönüyor.

oguz@linux:~> whoami
oguz
oguz@linux:~> su
Password:
linux:/home/oguz # whoami
root
linux:/home/oguz # su oracle
oracle@linux:/home/oguz> whoami
oracle
oracle@linux:/home/oguz> exit
exit
linux:/home/oguz # whoami
root
linux:/home/oguz # exit
exit
oguz@linux:~> whoami
oguz
oguz@linux:~>


Tek komut için su

root olarak tek bir komut çalıştıracaksanız, su ile geçiş yapıp, exit ile çıkmak gibi dertleriniz yok:

su -c komut_satiri

ile istediğiniz komutu root yetkisiyle çalıştırın.

Mesela,

su -c ifconfig

ile makinanızın ip'sini öğrenebilirsiniz.

su -u kullanici_adi -c komut_satiri

şeklinde yazarsanız, root dışında kullanıcılar ile de belirli bir komutu geçiş yapmadan çalıştırmanız mümkün.

kdesu

Pekala, pek konsol sevmiyorsunuz. Ama arada root yetkisiyle birşeyler de yapmanız lazım. O halde su'nun grafik ortam versiyonu olan kdesu tam size göre!..

(Ne iğrenç cümle oldu bu böyle)

Alt - F2 ile Run Command komut penceresi açın,

kdesu konqueror

girin. Root şifresini soracak, ardından da size root yetkileri ile çalışan bir pencerede konqueror uygulamasını açacaktır. Bu pencerede sistemin kök'üne kibrit su'yu ekebilirsiniz. (Komplike kelime esprileri No:1) Bu pencereden açacağınız uygulamalar da root yetkisi ile açılacaklardır.

Benzer yöntemle, bir sistem dosyasını değiştirmeniz gerekirse

kdesu kate

ile root yetkili bir metin editörü açabilirsiniz..

Son söz: Aman dikkat..

Hiç yorum yok: